"Czytanie jest nałogiem, który może zastąpić wszystkie inne nałogi lub czasami zamiast nich intensywniej pomaga wszystkim żyć, jest wyuzdaniem, nieszczęsną manią."

"Malina" Ingeborg Bachmann

poniedziałek, 27 grudnia 2010

"Wieczór" - Susan Minot


„Wieczór” Susan Minot to powieść, co do której mam mieszane uczucia. Wpierw nie mogłam się wgryźć w sposób narracji, a kiedy już przyzwyczaiłam się do nieco hollywoodzkiego stylu, o ile można tak określić powieść, to wtedy zaczęło mnie irytować i nużyć zakończenie, którego spodziewałam się prawie od pierwszych stron. Konstrukcja powieści oparta na przeplataniu się czasu teraźniejszego ze wspomnieniami leżącej na łożu śmierci bohaterki również mnie drażniła. Pomysł, aby fabułę oprzeć na wydarzeniach z przeszłości, które jako wspomnienia są serwowane czytelnikowi na przemian z obrazem aktualnego stanu zdrowia chorej kobiety, wydał mi się ciekawy. To zapewne skłoniło mnie do przeczytania powieści do końca. Jednakże im bliżej końca, tym bardziej czułam rozczarowanie. Pisarka nie zaskoczyła mnie niczym. Powieść nie wniosła we mnie nic, o czym wcześniej sama nie myślałabym. Choć, jak wspomniałam, pomysł wydał mi się wart uwagi. Ze skrawków wspomnień umierającej na raka Ann Lord, a może i nawet majak sennych, powstał portret kobiety, która żegnając się z życiem cofa się do bodajże najcenniejszej jego chwili. Do czasu, w którym doznała prawdziwej miłości. Tak mogłabym określić fabułę „Wieczoru”. Jednakże mam wątpliwości i czuję rozgoryczenie, że świetny pomysł na powieść został zmarnowany. Bohaterka wydała mi się nieco naiwna i niedojrzała. A przecież mając taki temat można było stworzyć genialną historię.
Nie oczekiwałam zatem mocnego uderzenia, nie szykowałam się na ostre cięcie. Wiedziałam, jak zakończy się ta powieść. Zastanawiałam się nad treścią, na ile ja bym ją urozmaiciła.

„Wieczór” to jednak nie jest zwykłe czytadło i książka pozbawiona pewnego piękna. Tego odmówić autorce nie mogę. Bo na swój sposób to piękna opowieść o życiu, o umieraniu i o miłości. Miłości z góry skazanej na niespełnienie. Miłości, która spływa na człowieka, jak grom z jasnego nieba i równie gwałtownie zostaje zabrana. Miłości, która w ostatnich chwilach życia pobudza umysł chorego człowieka i ubarwia oczekiwanie na śmierć.

W życiu człowiek spotyka na swojej drodze mnóstwo ludzi. Niektórzy zostają na dłużej, na lata, są nam bliscy. Inni pojawiają się na chwilę, czasem krótszą, czasem dłuższą. Pojawia się pytanie, którzy wywierają większy wpływ na nas samych? Ci, którzy są z nami od lat? A może ci, którzy kiedyś się pojawili, aby szybko odejść? W życiu głównej bohaterki pojawił się taki człowiek, na krótką chwilę, by zmienić wszystko. By zagarnąć tę część duszy i serca, której nie da się już odzyskać. I choć nie był obecny przez resztę życia, to wspomnienia jego dotyczące kotłują się z umyśle umierającej kobiety. Czy to rozrachunek z przeszłością? Nie. To raczej świadomość nieodżałowanej straty. To raczej pewność, że przeżyte życie miało wyglądać inaczej. Ja wiem, że to dość ckliwe. To gdybanie i użalanie się nad sobą. Ale jeśli tamto gwałtowne uczucie było tym jedynym, prawdziwym, a każde następne były marnymi próbami dorównania mu? Te rozważania są dość smutne i podejrzewam, że każdy, kto choć raz w życiu był prawdziwie zakochany, rozpamiętuje czasem te chwile. Rozpamiętujemy swoje decyzje. Rozpamiętujemy wybory. I właśnie te myśli nie dawały mi spokoju podczas lektury. Więc skoro powieść skłoniła mnie do jakichś refleksji, to chyba jest na plus dla niej.

Nie mogę napisać, że „Wieczór” zrobił na mnie wrażenie. Myślę, że liczenie na wrażliwość czytelnika, to za mało, aby z powieści zrobić wyjątkowe dzieło. Owszem, jest to książka wzruszająca i nastrojowa. Jednakże oprócz bazowania na prostych zabiegach i grze emocjonalnej, jaka ma wciągnąć czytelnika w świat przedstawiony, nie dostrzegłam niczego, co skłoniłoby mnie do zachwytu. Zabrakło mi w „Wieczorze” jakiegoś mocnego uderzenia. Jakiegoś przewrotu. Niespełniona i krótkotrwała miłość, jaką w młodości przeżyła umierająca Ann Lord, zbyt mocno przypominała mi sceny z jakiejś telenoweli, niż gwałtowny i pełen fascynacji i napięcia romans.

Może film, który powstał na podstawie tej powieści jest ciekawszy? Może, jeśli kiedyś go zobaczę, to przeżyję chwilę autentycznego wzruszenia? Czasem tak też lubię. Czasem bywam romantycznie kobieca i łza w oku się zakręci na nastrojowym filmie.

11 komentarzy:

  1. Okładka tej książki przyciąga. Fabuła już mniej.

    Może przekonam się co o niej sądzę na własnej skórze... kto wie...

    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Czytałam książkę, widziałam film. Nie powaliło na kolana, nie wzruszyło do granic, ale mimo wszystko wciąż gdzieś tam we mnie tkwi :) zatem chyba nie było takie złe...

    OdpowiedzUsuń
  3. Ja mimo wszystko chętnie bym ją przeczytała. Oglądałam film - jest niezwykle nastrojowy i klimatyczny, podobał mi się bardzo :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Ja też nie oglądałam filmu, książkę natomiast przeczytałam. Mnie też ta powieść nie rzuciła na kolana, ale wspominam ją bardzo pozytywnie, głównie za sprawą głównej bohaterki.

    OdpowiedzUsuń
  5. Jeśli główna zaletą ma być rozpamiętywanie przeszłych wyborów, to ja chyba podziękuję, mam tego wystarczająco dużo na codzień w realu:)

    OdpowiedzUsuń
  6. Film jest zdecydowanie lepszy, a rzadko się z takim fenomenem spotykam :)

    Film jest refleksyjny, piękny, smutny i jakiś taki... Pamiętam, że wyszłam z przedpremierowego pokazu w starym kinie pozbawionym atmosfery wielkiego multipleksu, wlazłam prosto w letnią noc z przesyconej jeszcze atmosferą filmu ciemnej sali i po latach doskonale pamiętam uczucie tęsknoty za czymś nieokreślonym, które towarzyszyło mi jeszcze kilka dni, wręcz nie mogłam tego filmu wyrzucić z głowy.
    I jeszcze muzyka, na pewno odgrywa dużą rolę w odbiorze "Wieczoru", który w żadną stronę nie jest hollywoodzki i ckliwy, absolutnie nie. Na próbę link http://www.youtube.com/watch?v=tBci1zUF0cs&feature=related

    Ale też do filmu trzeba mieć odpowiedni nastrój, obejrzałam go powtórnie kilka miesięcy temu i tęskniłam za tym uczuciem, które wzbudził we mnie pierwszy seans. Także polecam bardzo do obejrzenia, ale nie na szybko, nie nieuważnie.

    OdpowiedzUsuń
  7. Obawiam się, że to zbyt dołująca książka jak dla mnie.

    OdpowiedzUsuń
  8. film podobał mi się o wiele bardziej niż książka, co też się rzadko zdarza więc polecam
    :)

    OdpowiedzUsuń
  9. A mnie z kolei ta książka jakiś czas temu znudziła prawie że na śmierć. Nie mogłam przywknąć do sposobu narracji, drażniła mnie i wpchnęłam ją ze swojej pamięci - dziś juz nie potrafie powiedzieć o czym była. Zdecydowanie na nie.

    Pozdr.

    OdpowiedzUsuń
  10. Pięknie się kadruje w kwadracie na miniaturce bloga w pasku bocznym, bez słowa "wieczór". Szukam inspiro do okładki płyty CD.
    Wszystkiego Najlepszego w Nowym Roku, Aniele!!!

    OdpowiedzUsuń
  11. Kiedyś dostałam ją na urodziny. Mam podobne odczucia. Nie była jakaś odkrywcza. Ale znalazłam kilka ciekawych cytatów ;) Czytałam ją jeszcze w momencie, kiedy sama przeżywałam "pierwszą miłość", dlatego jestem z nią odrobinę emocjonalno-sentymentalnie związana.

    Słusznie, czasami osoby, które pojawiają się w naszym życiu na chwilkę, potrafią więcej namieszać, skłonić nas do większych zmian, niż ci, którzy są obok zawsze.

    Filmu nie oglądałam, ale muzyka Kaczmarka do niego, jest genialna. Zresztą nie tylko do tego filmu.

    OdpowiedzUsuń

W związku z olbrzymią ilością spamu komentowanie jest możliwe tylko dla osób posiadających konto Google.