"Bieguni" - Olga Tokarczuk

Nie wciągnęła mnie tym razem Olga Tokarczuk w swój świat. Książka „Bieguni” okazała się dla mnie zbyt wydumana, abym miała chęci dotrwania do końca. Przeczytanych 185 stron z 450 stronicowej książki wystarczy mi całkowicie, aby wyrobić sobie swoje zdanie. Nie uważam bynajmniej, aby Tokarczuk się wysilała, próbowała imponować, czy też intelektualnie podniecać. Nie, ona ma taki styl bycia, życia i pisania. Mówi o filozoficznych i moralnych wymiarach naszej egzystencji, a że przy tym posługuje się całą masą odnośników do tradycji i kultury, to jej cecha charakteru, którą ma chyba wrodzoną i autentycznie naturalną. Temat „Biegunów” może i jest warty takich analiz, może i trzeba na istotę przemieszczania się/podróżowania spojrzeć, jako na odrębną dziedzinę psychologii. Ale mnie to zaczęło w pewnym momencie nudzić. Człowiek przemieszcza się we wszystkich poznanych wymiarach od narodzin do śmierci, to akurat teza nieulegająca żadnym wątpliwościom. Przemieszczanie się, podróżowanie, zmienianie miejsca bycia i życia, to nic innego jak efekty ludzkich decyzji. Towarzyszące przy tym zmiany w psychice człowieka, to też kompletnie naturalny proces. Każda zmiana powoduje inne zmiany. To efekt domina. A Tokarczuk tą istotą przemieszczania się/podróżowania/wędrowania jest tak zafascynowana, że próbuje tym czynnościom nadać metafizyczny wymiar. Nie przeczę, że taki wymiar często jest bardzo wyraźny. Ale zdecydowanie wolałabym przeczytać wymyśloną przez O. Tokarczuk fabułę z konkretnymi bohaterami, fabułę zbudowaną wokół interesującego autorkę zagadnienia podróżowania. Natomiast taką formą, jaką stworzyła, mnie osobiście nie zaciekawiła. Mam wrażenie, że „Bieguni” to jakby osobisty pamiętnik pisarki, próba zdefiniowania siebie samej, zanalizowania swojego życia, spojrzenia na siebie, jako na istotę uwarunkowaną potrzebą przemieszczania się. Stąd mnóstwo krótkich notatek, to z podróży, to zasłyszanych gdzieś przypadkowo historyjek, stąd mnóstwo anegdot, które tylko stanowią tło do głębszych refleksji autorki. „Bieguni” to taka skarbonka, do której Olga Tokarczuk wrzuciła spisywane przez swoje całe życie różne, mniej i bardziej ważne i ciekawe spostrzeżenia o człowieku i o jego potrzebie wędrowania. Pewnie jest to wartościowa lektura, to takie kompendium wiedzy o psychologii podróżowania. Ale mnie książka nie porwała w swoje treści.

Pewnie spadną na mnie gromy, jako to tak, że nie zrozumiałam przesłania książki? jak to tak, że nie doceniam wspaniałej pracy Tokarczuk? Ech, chyba wolę obecnie płycizny intelektualne, niż wspinanie się na te wydumane wyżyny.

Wśród tych stron, które przeczytałam znalazłam kilka ciekawych fragmentów, być może, że i w reszcie książki znalazłabym myśli warte uwagi. Ale naprawdę miałam już dość „Biegunów”, dlatego książkę postanowiłam zamknąć i zwrócić do biblioteki. Może kiedyś jeszcze do niej powrócę.